Jak działa wspomaganie kierownicy

Wspomaganie kierowcy nie jest już wyłącznie wyposażeniem wysokiej klasy. Teraz nikt nie musi męczyć się podczas parkowania, a sterować można tylko jednym palcem (jednak odradzamy takich trików).

Funkcja wspomagania układu kierowniczego

Funkcja wspomagania układu kierowniczego

Wspomaganie kierownicy jest głównie odpowiedzialne za zmniejszenie oporów podczas obracania kierownicą. Ma to ogromny wpływ na zwiększenie komfortu jazdy. Kierowca nie musi „siłować się” z kierownicą.

Rodzaje wspomagania kierownicy

Istnieją 4 rodzaje wspomagania kierownicy; pneumatyczne, hydrauliczne, elektryczne i elektrohydrauliczne. Pneumatyczne i elektrohydrauliczne wspomagania są rzadziej spotykane.

  • i Pneumatyczne wspomaganie kierownicy
    Wykorzystywany w dużych i ciężkich pojazdach, na przykład w samochodach dostawczych i ciężarowych.
  • i Elektrohydrauliczne wspomaganie kierownicy
    Działa podobnie jak niżej opisane hydrauliczne wspomaganie, ale zamiast paska z silnika, do napędzania użyty jest silnik elektryczny. Dzięki temu silnik spalinowy jest mniej obciążony oraz spalana jest mniejsza ilość paliwa.
    W samochodach osobowych stosowane są hydrauliczne i elektryczne wspomagania kierownicy i dlatego też to na nich skupimy się w tym artykule.
    Elektrohydrauliczne wspomaganie kierownicy
  • i Hydrauliczne wspomaganie kierownicy
    W skład układu wchodzi pompa hydrauliczna, pasek klinowy lub wielorowkowy, płyn wspomagania kierownicy, przekładnia kierownicza.
    Pompa hydrauliczna to serce całego układu kierowniczego. Jest napędzana przez pasek klinowy lub wielorowkowy od silnika, a wewnątrz jej znajduje się wirnik, który obraca się na łopatkach i tym samym wytwarza ciśnienie w układzie. Płyn pod ciśnieniem jest przekazywany do zaworu sterującego, który znajduje się w przekładni kierowniczej. Kiedy auto jedzie na wprost, zawór jest ustawiony w sposób, który pozwala na swobodne przepływanie płynu przez zbiornik wyrównawczy; to równoważy ciśnienie. Kiedy kierowca chce skręcić autem, wałek skrętny obraca zaworem i wtedy płyn jest przekazywany do komory w przekładni kierowniczej. Płyn pod ciśnieniem naciska tłok, co powoduje skręcanie kół. W tym samym czasie w drugiej komorze przekładni płyn dostaje się do zbiornika.
    Największą wadą wspomagania hydraulicznego jest wysoki pobór paliwa. Potrzebne jest aż 0,5 litra paliwa na 100 kilometrów.
  • i Elektryczne wspomaganie kierownicy
    Powstało jako rozwinięcie hydraulicznego wspomagania kierowcy — nie wymaga użycia pompy i tym samym oszczędza na paliwie. Ogranicza też emisje CO2. Konieczny jest jednak olej do wspomagania kierownicy.
    Elektryczne wspomaganie kierownicy różni się w zależności od marki samochodu. Zawsze jednak kluczową częścią jest silnik elektryczny. Silnik elektryczny znajduje się na wale kierownicy lub w kolumnie kierowniczej i jest napędzany prądem z alternatora. Kiedy kierowca zaczyna obracać kierownicą, czujnik momentu dostarcza do komputera informację o kącie wychylenia kierownicy. Na podstawie tej informacji komputer steruje silnikiem elektryczny, zmieniając wartość momentu obrotowego. Następnie silnik elektryczny przenosi moment obrotowy na kolumnę kierowniczą poprzez mechanizm ślimakowy. Dzięki temu kierowca może lekko obracać kierownicą.

Dlaczego samochody sportowe nie mają wspomagania kierownicy?

Jest to spowodowane odciążeniem wagi pojazdu. Sportowe i wyczynowe pojazdy muszą być lekkie, a układ dodaje wagi. Ten układ obniża też moc pojazdu, który jest istotny w sportowych autach.

Awarie wspomagania kierownicy

 Usterki wspomagania hydraulicznego 
  • ! Wspomaganie kierownicy ciężko chodzi, zacina się podczas pracy lub w ogóle przestało funkcjonować. Najbardziej powszechny objaw awarii. W tej sytuacji zapali się odpowiednia kontrolka, a jeśli nie — sprawdź poziom płynu i czy nie wystąpiły żadne wycieki z przewodów.
  • ! Wyciek płynu jest przyczyną głośnej pracy wspomagania. Płyn należy niezwłocznie uzupełnić. Należy zwrócić uwagę, aby spełniał wymogi określone przez producenta pojazdu.
    Płyn należy niezwłocznie uzupełnić
  • ! Głośna praca wspomagania świadczy o zużyciu pompy układu. W zależności od stopnia uszkodzenia, możliwa jest regeneracja.
  • ! Zerwanie paska klinowego. Bardzo często pasek po prostu rozciąga się i może pęknąć. Wymiana paska nie jest droga — może kosztować ok. 80 złotych.
 Usterki wspomagania elektrycznego 
  • ! Zużyty akumulator lub alternator powoduje, że do silnika elektrycznego trafia prąd o zbyt niskim napięciu, co nie pozwala na sprawną pracę układu.
  • ! Zepsuty czujnik kąta skrętu może skutkować brakiem wspomagania.
  • ! Mocna eksploatacja samochodu powoduje przegrzanie układów elektrycznych.

Kontrolka a brak wspomagania kierownicy

Kontrolka a brak wspomagania kierownicy

Kontrolka automatycznie sygnalizuje brak wspomagania. Jak tylko kontrolka pojawi się na desce rozdzielczej, kierowca powinien zatrzymać się w bezpiecznym miejscu, wyłączyć silnik i kontrolować sytuację. Najpierw trzeba sprawdzić, czy nie ma żadnych wycieków pod silnikiem lub w zbiorniczku znajduje się wystarczająco płynu. Jeśli poziom płynu jest zbyt niski, należy go uzupełnić. Uwaga: należy dodać tylko płyn, który już znajduje się w zbiorniku. Zabronione jest mieszanie różnych rodzajów płynów.

Jeśli kontrolka nadal się świeci i nie ma wspomagania, można sprawdzić bezpieczniki, które odpowiadają za funkcjonowanie wspomaganie.

Jeśli kontrolka nadal się świeci, a my sprawdziliśmy płyny i bezpieczniki, to trzeba wezwać lawetę. Najprawdopodobniej zepsuła się pompa wspomagania i konieczna jest jej natychmiastowa wymiana. Nie można prowadzić samochodu, kiedy wspomaganie nie działa, ponieważ można łatwo stracić kontrolę nad kierownicą.

Dlaczego brak wspomagania może być problematyczny?

Jeszcze nie tak dawno temu auta były pozbawione wspomagania kierownicy. Obecnie tylko starsze pojazdy i małe, najtańsze auta nie są wyposażone w układ wspomagania kierownicy. W ich przypadku brak wspomagania nie robi większej różnicy. W nowszych samochodach wiąże się to z utrudnionym manewrowaniem pojazdu, w szczególności podczas parkowania w ciasnych miejscach. Wspomaganie kierownicy ma ogromny wpływ na sterowność i komfort prowadzenia pojazdu, kierowca odczuwa głośną pracę pompy, wibracje, a pojazd ciężej się skręca.

Jak wyłączyć wspomaganie kierownicy?

Wyłączenie wspomagania kierownicy jest możliwe — wystarczy odłączyć silnik napędzający układ. Przy takim zabiegu trzeba się upewnić, że płyn nie będzie wyciekał. Ale pytanie powinno brzmieć, czy warto to zrobić. Obecnie wspomaganie kierownicy jest standardowym wyposażeniem auta i bez niego jazda nie jest nie tylko możliwa, ale też niebezpieczna. Nowe auta z wyłączonym wspomaganiem nie będzie działało tak jak auto bez wmontowanego wspomagania, co więcej kierownica będzie kręciła się jeszcze ciężej.

Odpowietrzanie układu wspomagania

Aby zagwarantować bezproblemową pracę układu wspomagania, można go odpowietrzyć. Najlepiej to zrobić po wymianie pompy.

  1. Nową pompę należy zalać płynem (olejem), przy tym jednocześnie obracając kołem, aby pompa zassała olej.
  2. Następnie należy sprawdzić stan opasek zaciskowych, to właśnie one najczęściej powodują zapowietrzenie układu.
  3. Po zamontowaniu nowej pompy i podłączeniu wszystkich przewodów należy wlać płyn do zbiorniczka i włączyć silnik.
  4. Płyn ze zbiorniczka zniknie i trzeba go uzupełnić.
  5. Po uzupełnieniu płynu należy do oporu obrócić kierownicą w lewo i w prawo przez 5-6 razy.
  6. Po tym należy sprawdzić poziom płynu i jego kolor. Kolor brązowy, jasnoczerwony i pienienie się płynu oznacza, że układ nadal jest zapowietrzony. W tej sytuacji trzeba wyłączyć silnik i odczekać mniej więcej pół godziny i jeszcze raz odpowietrzyć układ.
  7. Jeśli w układzie nadal znajduje się powietrze (odczuwalne wibracje na kierownicy, głośna praca pompy wspomagania), sprawdź cały układ. Należy skontrolować przewód łączący zbiornik olejowy z pompą (w razie konieczności odpowietrzyć), sprawdzić wszystkie połączenia i węże pod kątem szczelności.
  8. Jeśli udało nam się odpowietrzyć cały układ, następnym krokiem będzie wymiana płynu po przejechaniu około 500 km. To oczyści układ z zanieczyszczeń, które ewentualnie jeszcze zostały.

Pamiętaj

Wykonując te czynności, masz pewność, że układ wspomagania będzie sprawnie działał przez długi czas:

  • i Dbaj o jakość i poziom płynu wspomagania w Twoim aucie.
  • i Sprawdzaj elementy układu kierowniczego, czy na przykład nie ma luzów w końcówkach, przekładniach, przegubach itd.
  • i Unikaj intensywnego manewrowania bez przerwy, które może doprowadzić do przegrzania układu.
  • i Stosuj się do zaleceń serwisowych określonych przez producenta pojazdu.
  • i Reaguj na wszystkie objawy awarii w odpowiednim czasie.
Twój profil jest Twoim osobistym asystentem

Śledzi wydatki na auto, prowadzi książkę serwisową, harmonogram wymiany i zapisuje ulubione materiały, notatki i dokumenty