Wentylowane i perforowane tarcze hamulcowe: różnice i funkcje

Wentylowane i perforowane tarcze hamulcowe

Możemy się powtarzać, ale układ hamulcowy jest ważny w samochodzie. Inżynierowie non stop pracują nad udoskonaleniem poszczególnych części, przez co na rynku pojawia się wiele nowych rozwiązań. Dzisiaj skupimy się na tarczach hamulcowych wentylowanych i perforowanych. Jakie są różnice pomiędzy tymi rozwiązaniami? Kiedy wybrać tarcze wentylowane, a kiedy tarcze perforowane?

Tarcze w układzie hamulcowym

W uproszczeniu proces hamowania polega na przetwarzaniu energii kinetycznej auta w energię cieplną. Są one potrzebne, aby zapewnić powierzchnię tarcia dla klocków hamulcowych. Tarcie między klockami i tarczami przetwarza energię ruchu w bardzo wysokie temperatury, dzięki
czemu auto może się zatrzymać.

Ciepło jest bardzo istotne w tym procesie. To, ile go powstanie w tarczach hamulcowych zależy od prędkości i wagi auta oraz od tego, jak często korzystamy z hamulców. Jeśli hamujemy normalnie przy prędkości 80 km/h, to tarcze osiągną temperaturę do 95 stop. C. Przy większej prędkości i częstym przyspieszaniu i hamowaniu, temperatura może wzrosnąć nawet do 400 stop. C! Tarcze hamulcowe w sportowych autach osiągają jeszcze wyższe temperatury. Mogą osiągnąć nawet 550 stop. C, a same tarcze będą wyglądały jak „płomyki”; przybierają wtedy charakterystyczny wiśniowo-pomarańczowy kolor.

Jaki wpływ mają ekstremalne temperatury na tarcze hamulcowe?

To, że te części pracują w ciężkich warunkach, nie znaczy, że są niepokonane. Hamulce mogą w pewnym momencie zniknąć. Ma to miejsce, kiedy otrzymują tyle ciepła, że nie są już w stanie zrzucić tego ciśnienia; przegrzanie tarcz hamulcowych powoduje, że kierowca będzie wtedy naciskał z dużym wysiłkiem na pedał hamulca, aby wytracić prędkość. Takie sytuacje w normalnych warunkach są rzadko spotykane, mają zwykle miejsce, kiedy kierowca preferuje agresywny styl jazdy bądź musi często hamować — tarcze hamulcowe nie są w stanie efektywnie pracować w takich warunkach.

Co może pomóc w takiej sytuacji?

Większe tarcze hamulcowe. Na samą logikę — większe części lepiej sobie radzą z wysokimi temperaturami. Dlatego też w samochodach terenowych oraz w samochodach sportowych montowane są podzespoły o większej średnicy. Niestety nie jest to możliwe w samochodach osobowych, ponieważ konieczna jest wtedy przeróbka całego układu hamulcowego, między innymi konieczny byłby montaż większych zacisków, ich przesunięcie i tak dalej. Dla kierowców aut osobowych, którzy cenią sobie sportowy styl jazdy, inżynierowie opracowali wentylowane i perforowane tarcze hamulcowe.

Rodzaje tarcz hamulcowych

Aby poprawić skuteczność hamowania, należy zadbać o system odprowadzania ciepła.

 Dostępne są następujące typy: 
  • Pełne tarcze hamulcowe: Najstarsze rozwiązanie. Jest to metalowy okrąg bez żadnych otworów czy nacięć. Mimo że ten rodzaj jest najmniej skuteczny, to nadal można go spotkać na tylnej osi wielu samochodów, ponieważ zwykle tylna oś odpowiada za 30% całej siły hamowania.
Wentylowane tarcze hamulcowe
  • Wentylowane tarcze hamulcowe: Między powierzchniami tarczy hamulcowej zostały wykonane nacięcia, dzięki którym powietrze może przez nią przechodzić i ją szybciej schłodzić. To, jak wyglądają nacięcia i ile ich jest, zależy od producenta i jakości części, zwykle jest to zbiór około 36 nacięć prostych, wygiętych i segmentowanych. Tego typu rozwiązania można spotkać na przedniej osi, ponieważ to przednie hamulce są najbardziej obciążone; z tyłu montowane są pełne tarcze hamulcowe.
Nacinane tarcze hamulcowe
  • Nacinane tarcze hamulcowe: Tarcze hamulcowe nacinane mają około 4-8 równomiernie rozdzielonych drobnych wgłębień na powierzchni. Rowki są tak rozmieszczone, aby mogły objąć całą powierzchnię klocków hamulcowych. Ponadto rowki działają jak „golarki”, dzięki czemu utrzymują klocki w czystości oraz jak „tarki”, co zwiększa efektywność hamowania samochodu.
Uwaga: nacinane tarcze hamulcowe powodują szybsze zużycie klocków hamulcowych, więc należy wybrać do nich wysoko-jakościowe klocki.
Nawiercane tarcze hamulcowe
  • Nawiercane (perforowane) tarcze hamulcowe: Na powierzchni części znajduje się około 30-40 równomiernie rozdzielonych otworów, które ulepszają wentylację powietrza i dają efekt chłodzenia. Otwory pełnią też funkcję kanałów, które wciągają gazy wydzielane przez klocki hamulcowe, dzięki czemu klocki mogą w pełni przywrzeć do powierzchni tarczy. Otwory i rowki także mają funkcję oczyszczającą: skutecznie usuwają zanieczyszczenia, które mogą dostać się między tarczą a klockami.
Uwaga! NIGDY samodzielnie nie rób żadnych otworów i nacięć na standardowej tarczy hamulcowej. Jeśli chcesz korzystać z zalet rozwiązania perforowanego lub nacinanego, kup części z fabrycznie wykonanymi otworami bądź nacięciami.
Ceramiczne tarcze hamulcowe
  • Ceramiczne tarcze hamulcowe sportowych samochodach: można znaleźć tarcze nawiercane i nacinane, ale ceramiczne lub ęglowe zamienniki robią się coraz popularniejsze. Ceramiczne tarcze hamulcowe są w stanie ytrzymać ekstremalne warunki — wytrzymują nawet temp. 800 stop. C. Są odporne na żywanie i przegrzanie. Są to jednak typowe sportowe tarcze hamulcowe, w zwykłych arunkach drogowych się nie spełnią, ponieważ wymagają wcześniejszego rozgrzania. Nie jest też wydatek dla przeciętnego kierowcy — niektóre modele kosztują nawet 30-70 tys. złotych.

Tarcze wentylowane czy perforowane? Które dają lepsze osiągi?

Zastanów się, w jakich warunkach będziesz eksploatował/a swój pojazd. Jeśli lubisz jazdę ekstremalną, postaw na nacinane tarcze hamulcowe. Cechują się one wysoką odpornością na pękanie (jednak wyłącznie w ekstremalnych warunkach) i ogólnie są bardziej odporne mechaniczne niż tarcze nawiercane. Jeśli nie jesteś fanem/fanką jazdy wyczynowej,
perforowane tarcze hamulcowe w zupełności Ci wystarczą. Lepiej odprowadzają ciepło niż tarcza z nacięciami, nawet przy najcięższych warunkach termicznych.

Kiedy wybrać tarcze tuningowe, a kiedy lepiej zostawić tarcze seryjne?

Pamiętaj, że rozwiązania tuningowe (a do takich zaliczane są tarcze wentylowane i tarcze perforowane) nie zawsze sprawdzą się w codziennych warunkach, zwłaszcza jeśli nie lubisz dynamicznej jazdy. Decyzję warto przedyskutować z mechanikiem albo/oraz na podstawie
dokumentacji technicznej auta. Seryjnie montowane części są kompatybilne z możliwościami auta, czyli z jego mocą, wagą oraz z jego przeznaczeniem — inne rozwiązania będą optymalne w samochodzie osobowym miejskim, a inne w samochodzie sportowym. Bierz też pod uwagę czynniki takie jak styl jazdy, warunki eksploatacyjne auta i jego wiek. Zarówno nawiercane, jak i nacinane tarcze hamulcowe pierwotnie były przeznaczone do aut sportowych, ale można je też spotkać w autach miejskich. Zdecyduj się na nie, jeśli Twoje auto ma dużą moc i lubisz szybko jeździć; w pozostałych sytuacjach wentylowane i wysokiej jakości stałe tarcze wystarczą.

Dobierz odpowiednie klocki do swoich tarcz!

Tarcze w układzie hamulcowym

Jako że klocki i tarcze razem współpracują, to wybierając specjalistyczne tarcze hamulcowe, musisz też dobrać odpowiednie klocki hamulcowe. Jeśli klocki i tarcze nie będą z tego samego segmentu, to zostanie ograniczona wydajność układu hamulcowego. Rozwiązania nacinane i perforowane nie powinny być montowane z organicznymi klockami hamulcowymi, ponieważ miękkie klocki zużywają się szybciej z powodu nacięć i otworów na tarczy i jeszcze bardziej pylą.

Nie zaniedbuj układu hamulcowego

Pamiętaj, że nawet najlepsze tarcze hamulcowe nie poprawią skuteczności hamowania, jeśli pozostałe elementy szwankują. Dbaj o regularny poziom płynu hamulcowego, zwracaj uwagę na przewody i zaciski. Traktuj układ hamulcowy jako zespół, zamiast dzielić na pojedyncze elementy.

    Twój profil jest Twoim osobistym asystentem

    Śledzi wydatki na auto, prowadzi książkę serwisową, harmonogram wymiany i zapisuje ulubione materiały, notatki i dokumenty