Na drodze kilka metrów może zrobić ogromną różnicę — nawet ocalić komuś życie. Wiedza, jak obliczyć drogę hamowania swojego pojazdu i jakie czynniki wpływają na bezpieczne hamowanie, jest bardzo przydatna.
Droga hamowania — co to takiego?
Droga hamowania to odległość przebyta przez samochód od momentu wciśnięcia pedału hamulca przez kierowcę do momentu zatrzymania się pojazdu. Droga hamowania to nie to samo co droga zatrzymania pojazdu, a tylko jeden z czynników potrzebnych do całkowitego zatrzymania auta.
Aby obliczyć drogę zatrzymania, należy dodać do siebie:- Drogę hamowania,
- Drogę przebytą w czasie reakcji kierowcy, czyli czas pomiędzy zauważeniem zagrożenia a reakcją kierowcy, czyli naciśnięcia przez niego pedału hamulca,
- Drogę przebytą od momentu naciśnięcia hamulca do rozpoczęcia działania hamulców.
Trzeba zaznaczyć, że mówimy tutaj o ułamkach sekund, które mogą mieć ogromny wpływ na to, co się stanie za chwilę na drodze. Dla nas w teorii różnica między 0,8 sekundy a 1 sekundą może nie robić większego wrażenia, ale na drodze może pomóc uniknąć tragedii.
Droga hamowania — wzór
s =?² / 2?
gdzie:
s — droga hamowania
v — prędkość
a — przyspieszenie (opóźnienie) związane z hamowaniem.
Ten wzór działa tylko w idealnych warunkach, czyli jezdnia jest sucha, kierowca jest w pełni skoncentrowany na drodze.
Droga hamowania a prędkość samochodu
Droga hamowania rośnie do kwadratu prędkości. To oznacza, że dwukrotnie większa prędkość pojazdu oznacza czterokrotne wydłużenie drogi, a trzykrotnie większa prędkość — aż dziewięciokrotne.
Droga hamowania wydłuża się w zależności od prędkości jazdy samochodu na suchej i równej powierzchni:
- 30km/h — o około 5 m,
- 70 km/h — o około 25 m,
- 130 km/h — o około 87 m
Kiedy do drogi hamowania doliczymy do czasu całkowitego zatrzymania czas reakcji kierowcy od momentu zauważenia zagrożenia do momentu naciśnięcia na pedał hamulca, a także czas potrzebny do zadziałania układu hamulcowego (we wszystkich przypadkach są to ułamki sekund), droga wydłuży się:
- 30 km/h — o około 11-12 m,
- 70 km/h — o około 21-27 m,
- 130 km / h — o około 40-50 m.
Czyli droga całkowitego zatrzymania przy prędkości 30 km/h będzie wynosiła około 17 m (5+12 = 17), przy 70 km / h — około 52 m (25+27 = 52), a przy 130 km/h będzie to około 137 m (87+50 = 137).
Co, jeśli kierowca nie może liczyć na dobre warunki atmosferyczne? Śnieg powoduje dwukrotne wydłużenie drogi hamowania, a lód nawet czterokrotne.
Piesi a droga hamowania
Kierowcy bardzo często nie zdają sobie sprawy, jakie znaczenie może mieć prędkość dla pieszych w razie wypadku. W obszarze zabudowanym dopuszczalna prędkość wynosi 50 km/h. W razie wypadku pieszy będzie miał tylko 10% szansy na wyjście z tego cało. Jeśli samochód jedzie jeszcze szybciej tylko o 10 km/h, pieszy nie będzie miał już żadnych szans na przeżycie.
Od czego zależy długość hamowania samochodu osobowego?
Prędkość. Prędkość samochodu ma znaczący wpływ na długość drogi hamowania i jest to czynnik, na który kierowca ma wpływ. Jak już wspomnieliśmy wyżej, droga hamowania rośnie proporcjonalnie do kwadratu prędkości. Jak obliczyć prędkość? Prędkość to odległość, którą auto pokonuje w danym czasie. Aby obliczyć prędkość, potrzebny jest wzór: prędkość (km/h) = odległość (km) / czas (h).
Oto maksymalne dopuszczalne limity prędkości w Polsce:Aby uniknąć / nie doprowadzić do nieszczęśliwego wypadku, zawsze przestrzegaj obowiązujących ograniczeń prędkości, zwłaszcza podróżując w terenie zabudowanym.
- i Styl jazdy kierowcy. Niektórzy kierowcy nagminnie „siedzą na ogonie” drugiego auta, dlatego też 1 czerwca 2021 wprowadzono przepisy, które mówią, że kierowca jest zobowiązany zachować na drodze ekspresowej i autostradzie bezpieczną odległość od pojazdu znajdującego się przed nim i że ta odległość ma wynosić połowę prędkości jego pojazdu, czyli jeśli kierowca podróżuje 140 km/h, to musi zachować co najmniej 70 m odległości od samochodu z przodu. Doświadczenie i umiejętności kierowcy też mają znaczenie. Doświadczony kierowca lepiej poradzi sobie w awaryjnych sytuacjach, a szybsza reakcja skraca drogę hamowania o nawet kilka (ale bardzo istotnych) metrów.
- i Masa pojazdu. Im cięższy samochód, tym dłuższa jest droga hamowania. Ma to związek z bardziej obciążonym układem hamulcowym — klocki i tarcze wykonują większą pracę i przez to szybciej się nagrzewają. Może to dojść do tzw. miękkiego pedału hamulca, czyli tarcze i klocki będą tak bardzo rozgrzane, że samochód nie będzie w stanie wytrącić odpowiednio szybko swojej prędkości.
- i Nawierzchnia. Bardzo ważne są warunki atmosferyczne. Mokra, pokryta śniegiem, lodem lub liśćmi droga pogarsza drogę hamowania, czyli jest ona wydłużona. Jak już wspomnieliśmy wyżej, nawierzchnia pokryta śniegiem sprawia, że droga hamowania jest wydłużona dwukrotnie, a w przypadku lodu wydłuża się czterokrotnie. Istotny jest również rodzaj samej nawierzchni, najlepsze warunki zapewnia suchy beton i asfalt, a najgorsze kostka bazaltowa i droga gruntowa.
- i Układ hamulcowy. Bez sprawnych hamulców można zapomnieć o bezpiecznym hamowaniu. Regularnie wymieniaj płyn hamulcowy, kontroluj stan klocków, zacisków i pozostałych części, także amortyzatorów. Rodzaj tarczy hamulcowych też ma znaczenie — ceramiczne, wentylowane lub nacinane tarcze są lepsze od tarczy stalowych. Bądź czujny/a na wszelkie sygnały usterek. Zwracaj uwagę na to, jak korzystasz z hamulców: hamowanie pulsacyjne i hamowanie silnikiem wydłużają żywotność hamulców.
- i Opony. Opony to jedyne elementy samochodu, które są w stałym kontakcie z nawierzchnią, więc trzeba o nie dbać. Sprawdzaj ich grubość — nie może spaść poniżej dopuszczalnego 1,6 mm. Zagrożeniem jest też za niskie ciśnienie w oponach, które może przyczynić się do akwaplanacji samochodu. Brak pełnej przyczepności opon do nawierzchni = dłuższa droga hamowania. Nie wolno też używać opon zimowych latem i odwrotnie, ponieważ opony sezonowe znacząco różnią się od siebie składem mieszanki, co też przekłada się na wydłużenie dogi hamowania.
Jak awaryjnie wyhamować?
Pewnych sytuacji nie da się przewidzieć i nawet kierowca podróżujący spokojnie będzie zmuszony awaryjnie wyhamować. W takiej sytuacji należy kopnąć w sprzęgło i pedał hamulca z maksymalną siłą, to sprawi, że auto zacznie zwalniać z maksymalną mocą. Pedał hamulca należy dociskać, dopóki nie wyhamujesz.
Czy da się skrócić długość hamowania samochodu osobowego?
Tak, jest to możliwe. Na pewne czynniki nie masz wpływu — stan jezdni, warunki atmosferyczne, ale pamiętaj, że dużo zależy od Twojej reakcji i sposobu eksploatacji auta. Sprawdzaj stan opon i hamulców, reaguj na wszelkie awarie, a w trakcie podróży skup się na jeździe — nie korzystaj z telefonu, nie rozpraszaj się niepotrzebnie. Zachowaj czujność!
Skomentuj